Κυριακή 25 Φεβρουαρίου 2018

Ο πόλεμος γεννιέται απ' την ειρήνη τους...



"Ο πόλεμος γεννιέται απ’ την ειρήνη τους, καθώς ο γιος από τη μάνα.

Έχει τα δικά της απαίσια χαρακτηριστικά.

Ο πόλεμος τους σκοτώνει ό,τι άφησε όρθιο η ειρήνη τους..."


Μπέρτχολντ Μπρεχτ 





"I hear babies crying, I watch them grow

 They'll learn much more, than I'll never know

And I think to myself what a wonderful world

   Yes I think to myself what a wonderful world..."
 

Παρασκευή 9 Φεβρουαρίου 2018

Άκης Πάνου: Η αρμονία της αναρχίας...

 "Το θολωμένο μου μυαλό μ’ έχει προδώσει προ πολλού του λέω αλλού και τρέχει αλλού, με κάνει να παραμιλώ το θολωμένο μου μυαλό...". Λόγια σταράτα σε πρώτο ενικό. Πολλά από τα τραγούδια που έγραψε ήταν έτσι. Γροθιά στο στομάχι, μαχαίρι χωμένο βαθιά στη πληγή.
 

 Άμεσος, ποιητικός, συναισθηματικός και ταυτόχρονα αρμονικά αναρχικός. Στην σκέψη και στην πένα. Ένας μοναχικός καβαλάρης που ξεπέζεψε άδοξα, όταν για λόγους αρχής έγραψε αποφασιστικά, όπως και στα τραγούδια του, το δικό του αντικρουόμενο τέλος. Γιατί όπως έλεγε ο ίδιος ο Άκης Πάνου,"ίσως, έγινε η αγάπη μίσος, ίσως, έτσι είναι φυσικό, ίσως, αλλά δεν υπάρχει ίσως. Μίσος, και είναι κάτι τραγικό..."

 Γεννημένος στις 15 Δεκεμβρίου 1933 στην Καλλιθέα, βέρος Αθηναίος, ήταν το τρίτο κατά σειρά παιδί (από τα έξι) της οικογένειας Πάνου. Μιάς οικογένειας, στα χρόνια λίγο πριν τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, που προσπαθούσε να βρει τα πατήματα της σε μια φτωχή και ταλαιπωρημένη ελληνική κοινωνία. Έζησε σε μια γειτονιά γεμάτη πρόσφυγες, με τους ήχους του κεμετζέ και του μπουζουκιού, να υφαίνουν μαγικά τα πρώτα του ακούσματα.


 Με τέτοια ερεθίσματα ο μικρός Άκης, διάλεξε πολύ πριν το κατανοήσει βαθιά μέσα του, τον δρόμο που θα ακολουθήσει μελλοντικά. Έμελλε να εξελιχθεί σε έναν από τους σημαντικότερους στιχουργούς και συνθέτες στην ιστορία της ελληνικής μουσικής, λαϊκής και μη. 

 Γιατί ο Άκης Πάνου ήταν, κατά κάποιον τρόπο, πιο ροκ και από τους μετέπειτα ροκάδες. Περισσοτερο μπλουζίστας από εκείνους τους μπλουζίστες των χρόνων μετέπειτα της δεκαετίας του 50. Μυαλό κοφτερό και αντιδραστικό. Μάγκας και ετοιμόλογος. Ταλαντούχος και ριζοσπαστικός, έκανε πραγματικές τομές στα μουσικά δρώμενα της εποχής.

 Όπως αναφέρει κι η Βικιπαίδεια "Από εννέα ετών ξεκινάει να παίζει μαντολίνο και κιθάρα και την άνοιξη του 1947 γνωρίζεται με το Γιάννη Σταματίου (Σπόρος). Μαζί του κάνει την πρώτη του επαγγελματική εμφάνιση στην ταβέρνα του Σιλιβάνη στο Κουκάκι με αμοιβή το όποιο φιλοδώρημα των πελατών και ένα πιάτο φαγητό."
 

 Το 1948 ανεβαίνει ως ταλέντο στο Αλκαζάρ, στη Φρεγάδα του Λάσκου και παίζει κιθάρα μαζί με τον αδελφό του. Για μια περίπου δεκαετία ο Άκης Πάνου αρχίζει την περιπλάνηση του με όλους τους καλλιτέχνες της εποχής σε διάφορα κέντρα.

 Συνεργάζεται με τους Γιώργο Τσιμπίδη, Αντώνη Μουστάκα, Γιώργο Χατζηδάκη, Βαγγέλη Νταράλα, Σεβάς Χανούμ, Σταύρο Τζουανάκο, Κώστα Παπαδόπουλο, Βούλα Γκίκα και πολλούς ακόμα γνωστούς τραγουδιστές.  Αυτό ήταν. Ο δρόμος προς την επιτυχία είχε μόλις ξεκινήσει. Συνεργάστηκε αργότερα με τα μεγαλύτερα ονόματα της εποχής του. Βάνου, Μητσιάς, Μενιδιάτης, Γκρέϋ, Δούκισσα, Τσαουσάκης, Μαρινέλλα, Μητροπάνος, Διονυσίου, Βοσκόπουλος, Μοσχολιού, Νταλάρας, Τοπάλης, Ρασούλης, Κολοκοτρώνης, και η λίστα δεν έχει τελειωμό.

 Οι σημαντικότερες συνεργασίες του όμως ήταν με τους δύο "ογκόλιθους" του ελληνικού πενταγράμμου. Τον Στέλιο Καζαντζίδη και τον Γρηγόρη Μπιθικώτση. Ο Πάνου γράφει μουσικά "διαμάντια", για τις δύο κορυφαίες φωνές της χώρας και η δημοτικότητα του εκτοξεύεται. Το ρεπερτόριο του κυμαίνονταν από την αγάπη στον έρωτα και τα πάθη, και από την φτώχεια στο πολιτικό κατηγορώ. 

 Τραγούδια όπως τα «Ξημέρωσε καλή μου» (1964), «Καρδιά μου μην παραπονιέσαι» (1964), «Θα κλείσω τα μάτια» (1967), «Η πιο μεγάλη ώρα», «Μοίρα μου γιατί μ’αφήνεις», «Ρολόι κομπολόι», «Είδα τα μάτια σου κλαμμένα», «Δε θέλω τη συμπόνια κανενός», «Όταν σημάνει η ώρα», 
«Γιατί καλέ γειτόνισσα», «Και τι δεν κάνω», «Πήρα απ’το χέρι σου νερό», «Του κόσμου το περίγελο», «Ούτε αχ δεν θα πω», «Δεν κλαίω για τώρα» (1970).

 Και συνεχίζουμε. «Δώσ’μου να πιώ» (1970), «Κοίτα με στα μάτια» (1971), «Πυρετός» (1971), «Να είχα το κουράγιο» (1971), «Εγώ καλά σου τα’λεγα» (1971), «Πρέπει» (1972), « Ήταν ψεύτικα» (1972), «Στο σταθμό του Μονάχου» (1972), «Τα όνειρα χτίζονται» (1973), «Το θολωμένο μου μυαλό» (1973), «Άντε να περάσει η μέρα» (1973), «Οι μισοί καλοί» (1973), «Μίσος» (1974), «Η ζωή μου όλη» (1974), «Και τότε» (1974), «Ο Τρελλός» (1977), «Μολόγατα» (1978), «Θέλω να τα πω» (1982), άφησαν το στίγμα τους στην μουσική του τόπου.  


 Τραγούδια που ακόμη και σήμερα σιγοψιθυρίζονται από όλους μας, στις χαρές και στις λύπες, τραγούδια γεμάτα ποιότητα και ψυχή. 
 Η αμεσότητα του μεγάλου αυτού συνθέτη και στιχουργού, ο τρόπος που έρεαν οι λέξεις και η ιδιόμορφη μελωδία που έντυνε την μουσική του, τον έκαναν περιζήτητο στον χώρο. Ότι έγραφε γίνονταν επιτυχία. 
  Πρωτοπόρος στον έξυπνο τρόπο γραφής, έπαιρνε στιχουργικά ρίσκα τα οποία μετέτρεπε σε ατόφιο, λαϊκό ήχο. Τα λόγια στο «7 νομά» και στο «Κλε» είναι μισά αλλά με τόσο ξεκάθαρη έννοια και ρεμπέτικη διάθεση, που πλέον όσοι τα ακούνε σκέφτονται πως στην ούγια γράφει... Πάνου. Στο «Θα κλείσω τα μάτια», λογοκρίθηκε αλλά τελικά το τραγούδι άφησε εποχή.

 Οι ιστορίες γύρω από τον μύθο του Άκη Πάνου είναι πολλές. Διφορούμενες και μή. Γεμάτες πάθη, χαρές και λύπες. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του στιγματίστηκαν, με την κατηγορία για την δολοφονία του φίλου της κόρης του. Η καταδίκη του ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων και πλήθος συζητήσεων. Τελικά ο ίδιος, αυτοθέλητα η μη, έδωσε τέλος σε αυτό τον ορυμαγδό, με τον θάνατο του από καρκίνο στις 7 Απριλίου του 2000.

 Το κείμενο όμως δεν έχει σκοπό να αναφερθεί σε ψιθύρους και υπόνοιες, αλλά μόνο σε δεδομένα. Ένα τέτοιο λοιπόν δεδομένο, ήταν, είναι, η καλλιτεχνική του αξία.  
 Ένας αυθεντικός ρεμπέτης, ένας αναρχικός της σκέψης και της μουσικής, ένας ιδιαίτερα έξυπνος άνθρωπος και μέγιστος μουσικός. Αυτά και πολλά παραπάνω ήταν ο διαφορετικός Άκης Πάνου. 

 Είμαι σίγουρος δε, πως αν τον είχαμε απέναντι μας και του ζητάγαμε να μας περιγράψει με λίγες λέξεις τη ζωή του, θα μας έλεγε με εκείνη την βαθιά και χαρακτηριστική φωνή του μερικά λόγια από το αγαπημένο του τραγούδι: "Η ζωή μου όλη μια ανοησία κι η μοναδική μου η περιουσία. Η ζωή μου όλη είναι μια θυσία που σκοπό δεν έχει ούτε σημασία..."


Πέμπτη 1 Φεβρουαρίου 2018

Τι, τι ε τι τι, τι τι τι ε τι τι...

 Και μπήκε γκαζωτός και ο Φλεβάρης. Μήνας Σαρακοστιανός, ως συνήθως μισοριξιά σε σχέση με τους υπόλοιπους μήνες, αλλά με πολλά και ενδιαφέροντα θέματα να τρέχουν. Σκοπιανό, Ερντογάν, Survivor και πάει λέγοντας. Ααααα διαπιστώνω και το εξής. Αυτές οι γκόμενες ρε παιδάκι μου, δεν έχουν ούτε ιερό ούτε όσιο.

 Δε μπορώ να πω, ως τώρα ο χειμώνας είναι light συγκριτικά με τον περσινό, αλλά από αυτό το σημείο μέχρι να βλέπεις να κυκλοφορούν ελαφρώς έως νεγκλιζέ ντυμένα τα κορίτσα στους δρόμους, εεε πάει πολύ! Κάθε χρόνο το ίδιο τροπάριο. Εκεί που πλησιάζει η νηστεία μου, τσουπ τα διαβολάκια τριγύρω...

 Και οκ αν ήταν μόνο αυτό πάει στο καλό. Εδώ αν κάνεις πως τις κοιτάς κάπως, ανταποδίδουν το βλέμμα σε φάση Αλκαίου: "Τι τι, τι τι, τι τι τι ε τι τι,", λες και έθιξες την... προσωπικότητα τους. Είναι η κλασσική περίπτωση γυναικών που θέλουν και δεν... θέλουν. Που δείχνουν βυζί, αλλά και δε... δείχνουν. Αααα μη με ρωτάτε πως γίνεται αυτό. Δικό τους σχέδιο. Τεσπά που λέει και η νεολέρα, πάμε παρακάτω, γιατί έχουμε και πιό σημαντικά θέματα να ασχοληθούμε. 

 Και για το λόγου το αληθές, Survivor. Η μάλλον καλύτερα, τα ίδια Ντανούλη μου, τα ίδια Ντάνο μου. Λες και είναι κόπια του περσινού το φετινό παιχνίδι.  Οι σωσίες του Ντάνου, της Ευριδίκης, της Παπαδοπούλου, του Χρανιώτη, της Κολλιδά πάνε και έρχονται. 

Bo δεν υπάρχει λόγω στυλ, Σπαλιάρας είναι ένας και μοναδικός αλλά κατά τα άλλα, όλα τριγύρω αλλάζουν και όλα τα ίδια μένουν, που λέει και ο σοφός λαός. 
 Ντάξει οκ, έχουμε και το Σπυροπουλάκι να δοκιμάζει χοχλιούς, οπότε ένα credit στην παραγωγή γιάυτό... (Μη νομίζετε οτι παρακολουθώ, δύο επεισόδια χάζεψα και... χάζεψα).

 Απ΄την άλλη Τσίπρας και Κούλης τρώνε τα... μουστάκια τους, ο Ερντογάν κάνει τον καουμπόϊ μέχρι να του μπει η σέλα... ξέρετε που και ερχόμαστε και στο θέμα με την ονομασία των Σκοπίων, που από μόνοι μας το κάναμε... Μακεδονικό. 
 Και εξηγούμαι. Το κατά τα άλλα συμπαθές κρατίδιο των, ξεκάθαρα, Σλάβων, δεν ξέρει τι θέλει. Και επειδή δεν ξέρει, εμείς είμαστε εδώ να προτείνουμε λύσεις και... ονόματα. 
 Τι Άνω Μακεδονία, τι Κάτω Μακεδονία, τι Άνω-Κάτω Μακεδονία, τι Μακεδονία των Σλάβων, τι Macedonia, τι Nova Macedonia, τι Filmnet Macedonia, απ΄όλα έχει ο μπαξές. Κάνουμε ένα έτσι και βγάζουμε μόνοι μας τα μάτια μας.

 Πέρα από την ονοματολογία και τα... απόνερα των συζητήσεων που δίνουν και παίρνουν, πέρα από τα... κουνήματα των Τούρκων, πέρα από το τηλεπαιχνίδι που καθηλώνει τους τηλεθεατάς με τα γυμνασμένα αγόρια και κορίτσια, υπάρχουν και τα συνηθισμένα.
 Πίστη, επιμονή, υπομονή και δύναμη σε ότι και αν κάνουμε. Έτσι θα βγει και αυτος ο μήνας. Και μόνο έτσι θα έρθουν και όμορφες στιγμές.
 Όχι τίποτα άλλο δηλαδή, αλλά μην φτάσουμε να αναρωτιώμαστε και μεις σαν άλλοι Αλκαίοι, γιατι μας συμβαίνει εκείνο και γιατί μας συμβαίνει το άλλο. Καλό μας μήνα λοιπόν και τα... στήθια μέσα κορίτσια. Έρχεται νηστεία!


Υ.Γ. " Ότι θέλεις για σένα θα κάνω, ένα όχι αν μου πεις θα πεθάνω..." Έχω πάθει Αλκαιίτιδα τις τελευταίες μέρες. Δε εξηγείται αλλιώς...



Στίχοι: Εύη Δρούτσα-Μουσική: Khaleb Cheb

Αναγνώστες

Page translation