Ευαγόρας Παλληκαρίδης: O μικρός αγωνιστής

 «Θ΄ακολουθήσω με θάρρος τη μοίρα μου. Ίσως αυτό να ναι το τελευταίο μου γράμμα. Μα πάλι δεν πειράζει. Δεν λυπάμαι για τίποτα. Ας χάσω το κάθε τι. Μια φορά κανείς πεθαίνει. Θα βαδίσω χαρούμενος στην τελευταία μου κατοικία. Τι σήμερα, τι αύριο; Όλοι πεθαίνουν μια μέρα. Είναι καλό πράγμα να πεθαίνει κανείς για την Ελλάδα. Ώρα 7:30. Η πιο όμορφη μέρα της ζωής μου. Η πιο όμορφη ώρα. Μη ρωτάτε γιατί...»  Αυτά ήταν τα τελευταία λόγια του Ελληνοκύπριου Ευαγόρα Παλληκαρίδη  στις 14 Μαρτίου 1957, λίγο προτού απαγχονιστεί από Άγγλους στρατιωτικούς...
 Ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης γεννήθηκε γεννήθηκε στην Τσάδα της Πάφου, στις 28 Φεβρουαρίου 1938 και ήταν το τέταρτο παιδί της οικογένειας του Μιλτιάδη.  Τα παιδικά του χρόνια ήταν καλά και  ήταν εξαιρετικός μαθητής μιας και πέρασε τις 6 τάξεις του Δημοτικού σχολείου με άριστα. Την 1η Απριλίου 1956, ο Ευαγόρας πρωταγωνιστεί σε διάφορες διαδηλώσεις κατά των Άγγλων. Συγκεκριμένα, στις 2 Ιουνίου θα γινόταν η στέψη της βασίλισσας Ελισάβετ και όλες τις αποικίες προετοιμάζονταν για το μεγάλο γεγονός. Στην Πάφο στο «Ιακώβιο Γυμναστήριο» αναρτάται η αγγλική σημαία, γεγονός που εξοργίζει τους μαθητές...  Παραμονή της στέψης, οι μαθητές της Πάφου και οι φοιτητές του Λιασιδίου Κολεγίου οργάνωσαν διαδήλωση με αίτημα να υποσταλεί η αγγλική σημαία και να εκκενωθεί το γήπεδό τους από στρατιώτες και αστυνομικούς. Ο 15χρονος τότε Ευαγόρας αναρριχάται στον ιστό, κατεβάζει και σκίζει την αγγλική σημαία... Το γεγονός αυτό έδωσε το έναυσμα για επέκταση των διαδηλώσεων, αλλά ήταν και η αρχή του τέλους για το νέο αυτό παλικάρι...
  Έπειτα από την συγκεκριμένη μέρα που οι συγκρούσεις ήταν σφοδρές ακόμη και με Τούρκους κατοίκους της Μεγαλονήσου, ο Ευαγόρας συνελήφθη αλλά λόγω του νεαρού της ηλικίας του αφέθηκε ελεύθερος. Το νερό είχε μπει στο αυλάκι όπως έλεγε ο ίδιος. Στην ηλικία των 17 ετών ο Ευαγόρας εντάσσεται στην Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών.
 Στις 17 Νοεμβρίου 1955 οι μαθητές του Γυμνασίου συγκεντρώνονται και προετοίμάζουν μια διαδήλωση από τις γνωστές που οργάνωνε η ΑΝΕ (Άλκιμος Νεολαία ΕΟΚΑ) ως αντιπερισπασμό. Οι στρατιώτες έχουν διαταγή να πυροβολήσουν αδιάκριτα τους διαδηλωτές. Ο Ευαγόρας συλλαμβάνεται και οδηγείται στο δικαστήριο με την κατηγορία ότι συμμετείχε παράνομα σε οχλαγωγίες. Και η δίκη αναβάλλεται για τις 6 Δεκεμβρίου.
  Στις 5 του Δεκέμβρη, μια μέρα πριν την δίκη μπαίνει κρυφά στο σχολείο και αφήνει στην έδρα ένα σημείωμα... «Παλιοί συμμαθηταί, Αυτή την ώρα κάποιος λείπει ανάμεσά σας, κάποιος που φεύγει αναζητώντας λίγο ελεύθερο αέρα, κάποιος που μπορεί να μη τον ξαναδείτε παρά μόνο νεκρό. Μην κλάψετε στον τάφο του, Δεν κάνει να τον κλαίτε. Λίγα λουλούδια του Μαγιού σκορπάτε του στον τάφο.
  Του φτάνει αυτό ΜΟΝΑΧΑ. Θα πάρω μιαν ανηφοριά θα πάρω μονοπάτια, να βρω τα σκαλοπάτια που παν στη Λευτεριά. Θ΄ αφήσω αδέλφια συγγενείς, τη μάνα, τον πατέρα, μεσ΄ τα λαγκάδια πέρα και στις βουνοπλαγιές. Ψάχνοντας για τη Λευτεριά θα ΄χω παρέα μόνη, κατάλευκο το χιόνι, βουνά και ρεματιές. Τώρα κι αν είναι χειμωνιά, θα ΄ρθει το καλοκαίρι, τη Λευτεριά να φέρει σε πόλεις και χωριά.  Θα πάρω μιαν ανηφοριά θα πάρω μονοπάτια να βρω τα σκαλοπάτια που παν στη Λευτεριά. Τα σκαλοπάτια θ΄ ανεβώ, θα μπω σ΄ ένα παλάτι, το ξέρω θαν απάτη, δεν θαν αληθινό. Μεσ΄ το παλάτι θα γυρνώ ώσπου να βρω τον θρόνο,
βασίλισσα μια μόνο να κάθεται σ΄ αυτό. Κόρη πανώρια θα της πω, άνοιξε τα φτερά σου και πάρε με κοντά σου, μονάχα αυτό ζητώ.
 Γεια σας παλιοί συμμαθηται. Τα τελευταία λόγια τα γράφω σήμερα για σας. Κι όποιος θελήσει για να βρει ένα χαμένο αδελφό, ένα παλιό του φίλο, ας πάρει μιαν ανηφοριά ας πάρει μονοπάτια να βρει τα σκαλοπάτια που παν στη Λευτεριά. Με την ελευθερία μαζί, μπορεί να βρει και μένα. Αν ζω, θα μ΄ βρει εκεί.»
  Στις 18 Δεκεμβρίου 1956 μαζί με άλλους 2 συναγωνιστές του μεταφέρουν όπλα και τρόφιμα από την Λυσό. Ξαφνικά βρίσκονται αντιμέτωποι με αγγλική περίπολο. Οι 2 συναγωνιστές καταφέρνουν  να διαφύγουν ο ίδιος συλλαμβάνεται. Στην κατοχή του βρίσκεται ένα πυροβόλο Μπρέν γρασαρισμένο που πρακτικά σημαίνει πως είναι ανέτοιμο για να χρησιμοποιηθεί... Κατηγορήθηκε για κατοχή και διακίνηση οπλισμού και μεταφέρθηκε στη Λευκωσία όπου και δικάζεται στις 25 Φεβρουαρίου. Στη δίκη του ο Παλληκαρίδης δεν αφήνει περιθώρια στους δικηγόρους του να τον υπερασπιστούν, αφού παρά τις αντιρρήσεις τους παραδέχεται την ενοχή του και απευθυνόμενος στους δολοφόνους του λέει: «Γνωρίζω ότι θα με κρεμάσετε. Ό,τι έκαμα το έκαμα ως Έλλην Κύπριος όστις ζητεί την Ελευθερίαν του. Τίποτα άλλο...»
 Ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης  ήταν ο νεαρότερος αγωνιστής που απαγχονίστηκε στην πολύπαθη Κύπρο και η δολοφονία του έγινε η απαρχή δεκάδων διαδηλώσεων και αναταραχών...