Υπάρχει μια ρήση που λέει: Τα πάντα ήταν διαφορετικά πριν αλλάξουν όλα. Αυτή η χρόνια που φεύγει και που οι περισσότεροι από εμας θεωρούμε πως ήταν καταστρεπτική για την κοινωνία και τις ζωές μας, μου αφήνει αυτή την αίσθηση και την γλυκόπικρή γεύση. Ότι όλα έχουν αλλάξει, αλλά κατά κάποιο τρόπο παραμένουν ίδια.
Δε θα μπω σε ατέρμονες εξηγήσεις και περισπούδαστες αναλύσεις για το τι έχει συμβεί ή τι πρόκεται να έρθει από δω και πέρα. Κάθε χρόνο όταν γράφω αυτό το κείμενο αποχαιρετισμού στην χρόνια που φεύγει, σκέφτομαι ότι ήταν μια χρονιά δύσκολη, περίεργη, μερικές φορές ανυπόφορη, με στιγμές ευτυχίας και ελάχιστες στιγμές ξενοιασιάς. Δεν αλλάζει κάτι φέτος, αν παραδεχτούμε ίσως ότι τα πράγματα ήταν λίγο πιο δύσκολα για όλο τον πλανήτη. Η και πολύ. Δεν θέλω να διαφωνήσουμε εκεί.
Αλλού θέλω να εστιάσω. Και θέλω να συμπεριλάβω και τον εαυτό μου σε ότι γράφω. Έχουμε κάνει κάποια ουσιαστική αυτοκριτική; Είμαστε σίγουροι ότι εμείς τα κάνουμε όλα σωστά και οι άλλοι όλα λάθος; Φταίμε ο καθένας ξεχωριστά για την κατάντια μας;
Ξέρετε τι πιστεύω; Ότι ο κορωνοϊος θα φύγει. Η απανθρωπιά και ο εγωισμός μας θα μείνει όμως. Η πανδημία έβγαλε στον αφρό μερικά από τα πιο ωραία χαρακτηριστικά της ανθρώπινης φύσης. Θεωρώ ότι ανέδειξε όμως και τις προπατορικές μας αδυναμίες.
Ξέρω ότι μπορεί να φαίνεται πως δασκαλίζω. Δεν το κάνω. Πιο πολύ τα λέω στον εαυτό μου. Γιατί πιστεύω ότι η αλλαγή ξεκινάει καταρχήν από μας τους ίδιους. Γιατί ξέρουμε εδώ και χρόνια, αιώνες μάλλον, πως αυτοί που μας κυβερνάνε πολιτικά και οικονομικά, μόνο το καλό μας δεν θέλουν.
Μα εγώ μιλώ για κάτι πιο χειροπιαστό και ατόφιο. Την ανθρωπιά μας. Προσπαθήστε. Γιατί ακόμα και στην εσχατιά που ζούμε, σε αυτές τις μέρες οργής, υπάρχει αυτό που μια λατινική ρήση υποστηρίζει και με βρίσκει σύμφωνο. "Όλα εκφυλίζονται, όμως τίποτα δεν χάνεται".
Εύχομαι για όλους και όλες η νέα χρόνιά να φέρει γαλήνη, υγεία και όμορφες στιγμές. Τα ξαναλέμε.
I knew the pathway like the back of my hand
I felt the earth beneath my feet
Sat by the river and it made me complete
I'm getting old and I need something to rely on
So tell me when you're gonna let me in
I'm getting tired and I need somewhere to begin.."