Παρασκευή 28 Οκτωβρίου 2011

28η Οκτωβρίου 1940...

Σκληροί καιροί μες στη φωτιά
εφτά καημοί, πληγές εφτά.
Κι εγώ κρατώ κλαδί ελιάς
κι εσύ να κλαις σαν με κοιτάς.

Ελλάδα, στους ώμους
τη γη κουβαλάς,
εσύ που χάραξες τους δρόμους
τη φωνή σου να βρεις, ζητάς.

Σαν μια γιορτή απ' τα παλιά
χρυσή εποχή θα 'ρθεί ξανά..


Τρίτη 25 Οκτωβρίου 2011

Το Ηλιοτρόπιο...

 Ηταν κάποτε ένα λιβάδι, γεμάτο ηλιοτρόπια
Κι όλα αυτά τα ηλιοτρόπια κοιτούσαν ολημερίς με θαυμασμό τον ήλιο.
Όταν  ο ήλιος ήταν από κει, γυρίζαν από κει. Όταν ο ήλιος ήταν από δω, γυρνούσαν από δω.
Εκτός από ένα
Ένα μόνο ηλιοτρόπιο, απ όλα τα ηλιοτρόπια του κάμπου, δεν κοίταζε τον ήλιο.
Όταν ο ήλιος ήταν από δω, το ηλιοτρόπιο αυτό κοιτούσε από κει
Όταν ο ήλιος ήταν από κει, το ηλιοτρόπιο κοιτούσε από δω.

«Μα, γιατί δεν κοιτάς κι εσύ τον ήλιο τον ακριβοθώρητο, όπως εμείς ;»
  ρωτούσαν τα άλλα ηλιοτρόπια , απορημένα
«Και γιατί να τον κοιτώ ; »
«Επειδή είναι χρυσός, επειδή λάμπει, κι ανασαίνει φως»
«Ε, και λοιπόν;  Χαρά στο πράγμα ! Ανασαίνει φως και κάτι έγινε»
«Τι θες να πεις , δε σ αρέσει δηλαδή; »
«Καλός είναι.. δε λέω. Αλλά όχι και να τον θαυμάζει κανείς από το πρωί    ίσαμε   το βράδυ.
   Αλήθεια, δε μπορώ να καταλάβω τι του βρίσκετε και τον κοιτάτε σα χαζά     μέρα μπαίνει - μέρα βγαίνει»

«Δεν είναι στα καλά του».. σκέφτονταν τα άλλα ηλιοτρόπια. «Ακούς εκεί να μη θέλει να κοιτάξει τον ήλιο..»

Και περνούσαν οι μέρες,
Κι όλα τα ηλιοτρόπια κοιτούσαν τον ήλιο, εκτός από κείνο το ένα που κοιτούσε πάντα απ την αντίθετη πλευρά

-  «Δε μου λες; Γιατί δε με κοιτάς; »
-  «Ασε με ήσυχο» είπε το ηλιοτρόπιο
-  «Πες μου, γιατί δε με κοιτάς ; »
-  «Θέλεις αλήθεια να σου πω ; »
-  « Ναι »
-  « Επειδή θέλω να βγαίνεις μόνο για μένα,
     Μόνο για μένα να γελάς
     Να λάμπεις μόνο για μένα
     Εμένα μόνο να ζεσταίνεις..»  είπε το ηλιοτρόπιο.
    «Αν έβγαινες μόνο για μένα, τότε ναι, θα σε κοιτούσα..¨
-  «Μα, δε γίνεται αυτό..» αποκρίθηκε ο ήλιος
    «Δε γίνεται να βγαίνω μόνο για σένα, να γελώ μόνο για σένα, εσένα μόνο  να ζεσταίνω ...;. , δε γίνεται ...;»
-  «Τότε κι εγώ δε θα σε κοιτώ»
-   «Μα πρέπει μικρό ηλιοτρόπιο.. Θα μαραθείς αν δε με κοιτάς..»
-   «Και τι σε νοιάζει εσένα αν μαραθώ ;   
   Παράτα με..  »    Είπε το ηλιοτρόπιο ...;


Δε μίλησε ο ήλιος....  Και το μικρό ηλιοτρόπιο κοιτούσε με πείσμα από την άλλη μεριά.
 Και περνούσαν οι μέρες ...;  κι άρχισε να χλωμιάζει το ηλιοτρόπιο..
«Ειδατε;»   ψιθύριζαν τα άλλα μεταξύ τους..
«Δεν κοιτάζει τον  ήλιο, και ορίστε, ιδού τα αποτελέσματα.
  Δεν το βλέπω καθόλου καλά. Να μου το θυμηθείτε.. έτσι όπως πάει, αργά ή  γρήγορα   θα μαραθει»

Είχε δίκιο..
Κάθε μέρα που περνούσε, το ηλιοτρόπιο γινόταν όλο και πιο χλωμό.
Ο μίσχος, τα πέταλά του, μαραινόταν ...;  αλλά ούτε που γυρνούσε να κοιτάξει το βασιλιά ήλιο.  Παραξενεμένα τα άλλα, το άκουγαν να μιλά μονάχο του..  «Φύγε,»  έλεγε..  «δε θέλω να σε βλέπω.. .φύγε..»

Ωσπου ένα βράδυ,
Το τελευταίο εκείνο βράδυ,
Όταν όλα τα άλλα ηλιοτρόπια είχαν αποκοιμηθεί,
Μέσα στη νύχτα,
Μέσα στη σιωπή,
Πρόβαλε ο ήλιος ...;
Πρώτη φορά έβγαινε βράδυ.. Δεν είχε ξαναγίνει κάτι τέτοιο..  Βγήκε κι έδιωξε το σκοτάδι.. και πλημμύρισε μ ένα χρυσαφένιο, μαγευτικό φως τα όνειρό του ...;          

«Ηρθες;» είπε το ηλιοτρόπιο..
«Ηρθα»  είπε ο ήλιος..
«Μόνο για μένα ;»
«Μόνο για σένα»..  αποκρίθηκε ο ήλιος ...;  «Ελα»..

 Ενιωσε ανάλαφρο το ηλιοτρόπιο.
Τόσο ανάλαφρο, σα να μην το έδενε η ρίζα του στο χώμα..  Λες κι έγιναν φτερά τα φύλλα του, αφέθηκε ν ανεβαίνει ...; Κι ανέβαινε, .. όλο ανέβαινε.. Κι ήταν τόσο  μαγευτικός ο ουρανός, δε γίνεται πιο φωτεινός ...; κι έφτασε κοντά στον ήλιο ...;
Κι από κει ψηλά, είδε όλες τις θάλασσες κι όλα τα λιβάδια..
Είδε λίμνες, είδε λειμώνες,  είδε δάση,  είδε ροδώνες και χώρες μαγικές ...; και κόρφους μυστικούς..  και νησιά που ταξίδευαν στο κύμα,  και πράσινα ποτάμια  που στραφτάλιζαν ...; κι ολόλευκα πουλιά πάνω από βουνά ασημένια ...;

-         Ελα κοντά μου .. είπε ο ήλιος
Κι εκείνο πήγε  κοντά..
-         Πιο κοντά ..  είπε ο ήλιος
Κι εκείνο πήγε πιο κοντά..
 «Κοίτα με»  είπε ο  ήλιος,  «κοίτα με ηλιοτρόπιο.  Για εσένα μόνο..»  είπε ο ήλιος, και το άγγιξε με την ανάσα του.

 Κι ένιωσε την ανάσα εκείνη, να το καίει σαν πυρετός..  σα φλόγα να το αγκαλιάζει ...; σαν αστραπή θαμπωτική να το πονά ...; κι ήταν όλα ένα χρυσάφι μέσα του.. ολόγυρά του ...;    Φλόγα θαμπωτική ο ουρανός..  απ άκρη σ άκρη ...;
Κι ένιωσε τα φυλλοκάρδια του ν ανοίγουν,  να γλιστράν,  να σκορπάν τα σπόρια ...; να πέφτουν δάκρυα και βροχή στις θάλασσες του κόσμου ...; κι όπως άγγιζαν το κύμα , σπίθες χρυσές ν αναπηδούν,  μυριάδες ηλιοτρόπια να βλασταίνουν στη στιγμή, κύματα ...; κι άλλα κύματα από ηλιοτρόπια χρυσά ...;
Ήλιοι λουλουδένιοι ...;   που στραφτάλιζαν ονειρικά ...;.  Θάλασσες απέραντες .. δίχως αρχή .. και δίχως τέλος ...;.

Είχε συννεφιά το άλλο πρωί.
Δε βγήκε κείνη τη μέρα ο ήλιος.
Κατασκότεινος ο ουρανός.. λες κι ήταν βουρκωμένος..
Το ηλιοτρόπιο έγειρε στον ίσκιο του, ξερό, καψαλισμένο , δίχως δροσιά, δίχως πνοή.. ανάμεσα στα δροσάτα ηλιοτρόπια του κάμπου...

« Τα θελε και τα παθε..»   είπε  ένα
« Πήγαινε γυρεύοντας..»   είπε ένα άλλο...

Έτσι είπαν..
Έτσι είπαν και το λυπήθηκαν..
Το λυπήθηκαν επειδή κανένα τους δε μάντεψε ..
Πόσο μεγάλη  ήταν η αγάπη του ...
Κανένα δεν έμαθε ποτέ...   το τελευταίο όνειρό του..

Ευγένιος Τριβιζάς

Σάββατο 22 Οκτωβρίου 2011

Ο Ορφέας και η Ευρυδίκη του...

  Τίτλος που με την πρώτη ανάγνωση δείχνει εγωιστικός, μονόπλευρος, κτητικός, αλλά κρύβει μέσα του την μεγαλύτερη ιστορία αγάπης. Πραγματικής, καθάριας αγάπης...

  Ο Ορφέας, γιος της Μούσας Καλλιόπης και του βασιλιά της Θράκης Οίαγρου, είχε από μικρός κλίση στη μουσική. Ήταν τέτοιο το ταλέντο του που όσοι τον είχαν ακούσει να παίζει την άρπα και την λύρα του, έμειναν μαγεμένοι από το παίξιμο και τις μελωδίες του...  Ακόμα και τα πουλιά, τα δέντρα, τα ψάρια, μαγεύονταν από τους ήχους του Ορφέα...

  Η μοίρα όμως φαίνεται πως ζήλεψε τον νεαρό μουσικό... Η Ευρυδίκη, η λατρεμένη γυναίκα του Ορφέα, ενώ περπατούσε αμέριμνη στο δάσος είδε τον Αρισταίο, έναν μελισσοκόμο που άρχισε να την κυνηγάει μιας και ήταν πολύ όμορφη και την ήθελε... Πάνω στην βιασύνη της σκόνταψε και έπεσε... Τότε καθώς ήταν πεσμένη και χωρίς να το καταλάβει τη δάγκωσε ένα φίδι στον αστράγαλο... Μόλις το έμαθε ο Ορφέας έτρεξε αμέσως να την βρει, αλλά ήταν πλέον αργά... Ο Χάροντας είχε προλάβει να την πάρει...
 Μην έχοντας άλλη λύση αποφάσισε να κατέβει τον μαύρο δρόμο για το βασίλειο των νεκρών... Η δύναμη της λύρας του μάγεψε τον Χάροντα ο οποίος παράτησε τις δουλειές του και ακολούθησε το νεαρό τροβαδούρο. Όσο ο Ορφέας έπαιζε την λύρα του ο Κέρβερος δεν γαύγισε, ο τροχός του Ιξίωνα σταμάτησε, οι κόρες του Δαναού διέκοψαν το αιώνιο κουβαλητό του νερού, ο Σίσυφος κάθισε στον βράχο του, ο Τάνταλος ξεδίψασε και ξέχασε την πείνα του, οι δικαστές των νεκρών έκλαιγαν και πλήθος ψυχών ξέσπασε σε κλάματα και λυγμούς από το μαγικό παίξιμο της λύρας του...

  Υπήρχε όμως ένα τελευταίο και σχεδόν ανυπέρβλητο εμπόδιο για τον Ορφέα. Ο Άδης, ο σκληρός θεός του Κάτω κόσμου. Σύμφωνα με τον Νόμο του κανένα βλέμμα δεν επιτρεπόταν στο κόσμο των νεκρών παρά μόνο φωνές, φωνές και τίποτε άλλο...Τα λόγια του Ορφέα  για την μοναδική και αιώνια αγάπη του την Ευρυδίκη συγκίνησαν τον  Άδη και το παίξιμο της λύρας του γλύκανε την σκληρή καρδιά του αδιάλλακτου θεού...
  Η συμφωνία ήταν να πάρει ο Ορφέας μαζί του την Ευρυδίκη μόνο που κατά τη διάρκεια της διαδρομής θα έπρεπε να μην την κοιτάξει... Η λαχτάρα τού όμως ήταν τόσο μεγάλη που δεν συγκρατήθηκε και γύρισε να δει την πολυαγαπημένη του γυναίκα... Κάτι τον ώθησε να την κοιτάξει και εκείνη την στιγμή, σχεδόν αμέσως, ο ψυχοπομπός Ερμής την τράβηξε απ'το χέρι...

  Μετά από αυτό ο Ορφέας απαρηγόρητος και με μάτια δακρυσμένα, έμεινε 7 μήνες κάτω από έναν βράχο στην εκβολή του μακεδονικού ποταμού Στρυμόνα, σε μια σπηλιά... Τα τραγούδια του ήταν πλέον μελαγχολικά... Τίποτα δεν θύμιζε τον χαρούμενο και ερωτευμένο νέο... Ένας μύθος λέει, πως οι Θρακιώτισσες του είχαν θυμώσει επειδή για 3 χρόνια στερήθηκε τον έρωτα τους...

  Ένας άλλος αναφέρει πως στη περιπλάνηση σε όλη τη Θράκη βρήκε τραγικό θάνατο από μεθυσμένες γυναίκες που  ρίχτηκαν πάνω του με κοντάρια και πέτρες... Τα κομμάτια του σώματός του σκορπίστηκαν παντού και το κεφάλι του πετάχτηκε στον ποταμό Έβρο, όπου τραγουδώντας κολυμπούσε και συνέχιζε να παίζει τις μαγευτικές μελωδίες του.
Μόνο που όπως προανέφερα αυτές ήταν λυπητερές, για τον χαμό της μοναδικής του και παντοτινής του αγάπης... Της Ευρυδίκης... Και όπως λέει ο μαγικός Ορφέας Περίδης...

«Από τα βάθη της ψυχής κι από του νου τα ύψη, απ' το βυθό της θάλασσας
ως τις βουνοκορφές, ψάχνω να σε βρω...
Μια σφαίρα υγρή γύρω απ' τη γη μια ουράνια δεξαμενή, εκεί που λούζονται οι ψυχές
πριν να χαθούν στο σύμπαν...
με ένα πήδο ένα πρωί να μπω με μια βουτιά εκεί, απ' τον βυθό, απ' τον πάτο
να δω τα πάνω κάτω, να βρω όλα τα χαμένα ίσως να βρω κι εσένα...
Αχ, να σε βρω, αχ, να σε βρω μόνο για λίγο να σε δω
ν' ακούσω τη σκιά σου να μου φωνάζει γεια σου...»



Τρίτη 18 Οκτωβρίου 2011

Η δέσμευση στα χρόνια της... κρίσης

  Δέσμευση. Λέξη θηλυκού γένους. Θηλυκού ε? Γιατί περιμένατε κάτι διαφορετικό κυρίες-δεσποινίδες μου? Ε όχι δα... Όλα τα κακά σε αυτόν τον τόπο είναι γέννημα θρέμμα θηλυκού.... Και θα μου πείτε που είναι το κακό στην δέσμευση....? Δεν ξέρω... Κάτι μου κάθεται στραβά...
  Θέλετε το αιώνιο παραμύθι της πριγκίπισσας που περιμένει τον πρίγκιπα καβάλα στο άλογο, στη Ferrari, άντε στην έσχατη περίπτωση (λόγω κρίσης... όχι τίποτε άλλο)  στο Ford Focus? Θέλετε τις δεσμεύσεις από τους πολιτικάντηδες μας  που μια ζωή ήταν στα θα θα θα θα και τελικά δεν μείνανε μόνο σε αυτά (μακάρι να μένανε...) αλλά περάσανε στα δώσε, δώσε, δώσε και σώσε??? Δεν μ’ αρέσει η έννοια της λέξεως τα τελευταία χρόνια... Εγώ ήξερα την λέξη αυθεντική, ατόφια, ξεκάθαρη, ανθρώπινη, όχι διπλωματική, απόλυτη, εγωιστική, αδιέξοδη... Η δέσμευση σε άλλες εποχές ήταν η ευτυχής κατάληξη ανάμεσα σε δύο η περισσότερους ανθρώπους., με τη μορφή την ερωτική, τη φιλική, την επαγγελματική. Τώρα, και ειδικά το τελευταίο διάστημα η δέσμευση στα χρόνια της κρίσης έγινε όπλο στα χέρια των αδίστακτων. Αντρών και γυναικών. Κυρίως γυναικών βέβαια. Αφού το «είχαν» από πριν τώρα είναι παιχνιδάκι... Ούτε μισογύνης είμαι... (δεν θέλω ου δεν θέλω ουυυ...), ούτε προκατειλημμένος.
  Η αλήθεια είναι αυτή και όποιος αμφιβάλλει ας ανατρέξει σε περιπτώσεις συγγενών και γνωστών του για να καταλάβει τι λέω... Άντρες που χάσανε περιουσίες, άντρες που τρελαθήκανε, άντρες που αφιερώσανε όλη τους τη ζωή για μια γυναίκα και καταστραφήκανε... Άντρες που πιστέψανε στη δέσμευση.
  Κανονικά στο λεξικό δίπλα σε αυτή την λέξη θα πρέπει ως συνώνυμη να υπάρχει και λέξη ουτοπία. Ναι, έτσι είναι. Η δέσμευση είναι ουτοπική. Μετατρέπει τους φερέλπιδες νέους σε... απέλπιδες (αδόκιμος όρος αλλά ταιριαστός).  Και ειδικά τώρα. Σε καιρούς χαλεπούς, πονηρούς, απάνθρωπους. Δημιουργεί την επόμενη looser γενιά, τα επόμενα άβουλα πλάσματα που έπαθαν και δεν έμαθαν, λόγω του «έρωτα του κεραυνοβόλου»... Τρομάρα τους... Τρομάρα μας...
  Ο Σοφοκλής είχε πει πως το πιο καλά πράγμα είναι η ορθή κρίση. Πως μπορούμε να κρίνουμε, όταν τίποτα δεν έχει μείνει ορθ(ι)ό? Πως μπορούμε να δεσμευτούμε αν ξέρουμε πως δεν έχουμε την δυνατότητα να δώσουμε το μισό από αυτό που οι άλλοι μας χαρίζουν απλόχερα? Μα θα μου πείτε γιατί να έχουν γίνει οι σχέσεις δούναι και λαβείν?
  Μα γιατί έτσι ήταν πάντα αγαπητοί μου... Εμείς αργήσαμε να το καταλάβουμε. Άλλοι που πιάσανε το νόημα από νωρίς κερδίσανε. Χρόνο, πλούτη, εύκολή ζωή... Εκεί, αυτούς τους τύπους σιγοντάρισαν οι γυναίκες  και εν τέλει κατάφεραν να γίνουν βασιλικότερες του βασιλέως... Αυτό είναι που με εκνευρίζει. Εγώ-όχι μόνο εγώ, θέλω τις γυναίκες πιο ανθρώπινες. Δέσμευση όχι για την ιστορία, ή την σιγουριά, ή την παρέα που προσφέρει το όλο σκηνικό. Αλλά δέσμευση για το αληθινό, για το διαφορετικό, για το ενδιαφέρον, για τον δίπλα μας, για το «δίνω αλλά χωρίς να περιμένω να πάρω...» Καταλάβατε???
  Το στολίδι των γυναικών είναι η συμπεριφορά, ο χαρακτήρας τους και όχι τα κοσμήματα, τα χρήματα, η καλοπέραση... Η δέσμευση, δυστυχώς κάνει τους περισσότερους ανθρώπους να νιώθουν δέσμιοι των ίδιων τους των ονείρων...

Κυριακή 9 Οκτωβρίου 2011

Σωστό ή λάθος?

  Τελικά όλοι είμαστε δέσμιοι των επιλογών μας... Αυτά που κάνουμε μας ορίζουν, μας κυβερνούν, φτιάχνουν και χαλάνε τον χαρακτήρα μας. Μας απομακρύνουν από τους άλλους ή μας φέρνουν κοντά τους, αλλά η στιγμή της απόφασης είναι εν τέλει αυτή που κάνει τη διαφορά... Σωστό ή λάθος?    Και ποιος ξέρει εκ των προτέρων? Κανείς εκτός αν μερικοί διαθέτουν μαντικές ικανότητες.
  Λένε πως αν δε κάνεις λάθη, δε μπορείς να γνωρίζεις τα σωστά. Λένε επίσης πως τις λάθος επιλογές ακολουθούν οι σωστές... Αμ δε... Γιατί αν είναι έτσι τότε αυτοί που κάνουν συνέχεια λάθη τι είναι? Θέλω να πω πως σε αρκετές περιπτώσεις δεν είναι θέμα γνώσης η πείρας (έπαθα... άρα έμαθα), αλλά θέμα κρίσης... Και η κρίση δεν έχει να κάνει μόνο με το τι έχει περάσει κάποιος αλλά με το πως ζυγίζει τις καταστάσεις και πόσο ξεκάθαρα βλέπει τα πράγματα...
  Συνήθως, πρωτεύοντα και ουσιαστικό ρόλο στην λήψη απόφασης παίζει ο συναισθηματικός μας κόσμος.Όμως η κοινή λογική (όσο κοινή μπορεί να είναι...), λέει πως οι αποφάσεις που παίρνονται κάτω από συναισθηματική φόρτιση, οδηγούν ως επί το πλείστον σε λανθασμένα συμπεράσματα άρα και λάθος αποφάσεις... Απ την άλλη η «ξύλινη» λογική, λέει πως όταν οι αποφάσεις παίρνονται χωρίς να ληφθεί υπόψη ο ανθρώπινος παράγοντας, τότε άμεσα μπορεί να έχει αποτελέσματα αλλά έμμεσα οδηγεί σε μονοπάτια χειρότερα απ’ ότι στην πρώτη περίπτωση που το συναίσθημα κυβερνάει...
  Ξέρετε, το σωστό και το λάθος είναι κάτι σαν το άσπρο και το μαύρο... σαν τη μέρα με τη νύχτα. Όσο δύσκολο είναι να πάρεις μια απόφαση που από πριν και εξ ορισμού σου φαίνεται σωστή, άλλο τόσο δύσκολη είναι και η λάθος απόφαση... Μην ακούτε αυτούς που λένε ότι «το να κάνεις το σωστό είναι πιο δύσκολο». Δεν ισχύει αυτό. Είναι «όπλο» στα χέρια των αδύναμων ψυχών μπροστά στην δυσκολία των αποφάσεων... Ο εγωισμός και εκεί λειτουργεί το ίδιο ακαριαία και καταστροφικά όσο και σε άλλες περιπτώσεις.
  Ποια η διαφορά λοιπόν του σωστού και του λάθους? Ποια η ουσία του διαχωρισμού των αποφάσεων σε σωστές και λάθος? Καμία. Και εδώ όπως συμβαίνει κατά κόρον και όπως ανέφερα στην αρχή του κειμένου μου τα πάντα έχουν να κάνουν με το δικό μας συμφέρον, την κατάσταση που βρισκόμαστε.    Αποφασίζουμε κατά το δοκούν, βαφτίζουμε σωστό το λάθος και λάθος το σωστό... Κι ύστερα κι ύστερα που λέει και η Μαρινέλλα., δεν υπάρχει ύστερα... Οι αποφάσεις έχουν ληφθεί και οι συνέπειες βρίσκονται καθ’ οδόν...

Αναγνώστες

Page translation