Τετάρτη 25 Φεβρουαρίου 2015

Κατίνα Παξινού: Η σφραγίδα της Τέχνης...

 Γεννήθηκε στον Πειραιά στις 15 Δεκεμβρίου του 1900. Κόρη μεγαλοαστικής οικογένειας, με σημαντικές σπουδές σε σχολές και ωδεία του εξωτερικού, έμελλε να γράψει με χρυσά γράμματα το όνομα της στο μεγάλο βιβλίο της Τέχνης. 

 Ένα πλάσμα που, λες και, ξεπήδησε από τα σπλάχνα της Ελληνικής γης, για να μας υπενθυμίσει τα αιώνια χαρακτηριστικά της. Όμορφη, δυνατή και τραγική. Γιατί η μέγιστη Κατίνα Κωνσταντοπούλου-Παξινού ήταν η απόλυτη ενσάρκωση των παραπάνω...

 Κόρη του, γνωστού για την εποχή, αλευροβιομηχάνου Βασίλη Κωνσταντόπουλου, η Παξινού φοίτησε αρχικά στην Σχολή Χιλλ και έπειτα στην Σχολή Καλογραιών στην Τήνο. Όντας από μικρή ζωηρή, αποφασίζεται από την οικογένεια της να μπει εσώκλειστη σε σχολείο της Γενεύης. Αφού τελείωσε τις εκεί σπουδές της συνέχισε την φοίτηση της σε Βιέννη και Βερολίνο σε μερικά από τα πιο γνωστά ωδεία της Ευρώπης.

Ο γάμος και το χτύπημα της μοίρας

  Με την επιστροφή της στην Ελλάδα η νεαρή Κατίνα παντρεύεται τον μεγαλοβιομήχανο Ιωάννη Παξινό και μαζί αποκτούν δύο κόρες. Την Εθελ και την Ιλεάνα. Η τραγωδία χτυπάει για πρώτη φορά την πόρτα της νεαρής ηθοποιού, καθώς η Εθέλ πεθαίνει ξαφνικά βυθίζοντας στο πένθος την οικογένεια της. 

 Τρία χρόνια μετά ο γάμος του ζευγαριού διαλύεται, αλλά η Παξινού καταφέρνει να σταθεί στα πόδια της. Η πρώτη επιτυχία είναι γεγονός και ο ρόλος της Βεατρίκης, στο μελόδραμα που έγραψε ειδικά για αυτήν, ο συνθέτης Δημήτρης Μητρόπουλος, ανεβαίνει στο θέατρο Πειραιώς με κριτικούς και κοινό να αποθεώνουν το ταλέντο της πρωτοεμφανιζόμενη ηθοποιού...

Καθιέρωση, επιτυχίες και... Μινωτής

 Οι επιτυχίες συνεχίζονται αλλά η ουσιαστική καθιέρωση της Παξινού στον χώρο έρχεται με την πρώτη της συμμετοχή σε πρόζα στο θέατρο, στο έργο "Γυμνή Γυναίκα" του Μπατάιγ τον Δεκμέβριο του 1928. Απο εκείνη την θεατρική παράσταση και έπειτα της δίνεται ο χαρακτηρισμός της δραματικής ηθοποιού. 
 Το 1931 είναι ίσως η ημερομηνία σταθμός για την καριέρα της Κατίνας Παξινου. Η γνωριμία της (που κατέληξε αργότερα και σε γάμο) αλλά και η επαγγελματική σύμπραξη με τον τεράστιο Αλέξη Μινωτή, ταράζουν τα πολιτιστικά δρώμενα της εποχής. Γίνονται αχώριστο δίδυμο και συνεργάζονται με τον κορυφαίο θεατράνθρωπο του τόπου, τον Αιμίλιο Βεάκη και τα πράγμτα παίρνουν τον δρόμο τους. Για 9 χρόνια η μία επιτυχία διαδέχεται την άλλη και το 1940 μαζί με τον γάμο τους έρχεται άλλη μια αναγνώριση για την Παξινού, καθώς γίνεται μόνιμο μέλος του Εθνικού Θεάτρου.

New York, New York...

 Ο τόπος είναι πλέον πολύ μικρός για να χωρέσει αυτό το ατόφιο θεατρικο ταλέντο. Μετά τις εμφανίσεις της με το Εθνικό Θέατρο σε Φρανκφούρτη, Λονδίνο και Βερολίνο και τις διθυραμβικές κριτικές που απέσπασε, αποφασίζει να γυρίσει πίσω αλλά... 
 Είμαστε αρχές του 1941 και ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος είναι στο ξεκίνημα του. Ο δρόμος από Λονδίνο σε Αθήνα όπως είναι φυσικό λόγω των συγκυριών είναι αδιάβατος και η Παξινού αποφασίζει να αναζητήσει την τύχη στης στην Αμερική. Εκεί, με την υποστήριξη του συζύγου της Αλέξη Μινωτή, δουλεύει σκληρά και οι πρώτοι ρόλοι στο θρυλικό Μπρόντγουέη είναι γεγονός. Τίποτα πλέον δεν μπορεί να ανακόψει τον δρόμο της...

Κινηματογράφος και... Όσκαρ

 Έπειτα από τρία χρόνια προσπαθειών και σκληρής δουλειάς η Παξινου αποφασίζει να δοκιμάσει τις δυνάμεις της και στον κινηματογράφο. 
 Συμμετέχει στο έργο "Για ποιόν χτυπά η κουδούνα" με πρωταγωνιστές τους Ίνγκριντ Μπέργκμαν και Γκάρι Κούπερ, παίζοντας τον ρόλο της Πιλάρ, μιας φλογερής Ισπανίδας. Η εμφάνιση της είναι καταπληκτική, όσοι δεν την ήξεραν την μαθαίνουν και το Οσκαρ Β΄γυναικείου ρόλου είναι γεγονός!

 Η Παξινού θα γίνει η πρωτη Ελλήνιδα ηθοποιός (θα τα ακολουθήσει αργότερα η Ολυμπία Δουκάκη αλλά και ο μοναδικός χορευτής και ηθοποιός Τζωρτζ Τσακίρης) που θα καταφέρει κάτι τέτοιο, σε μια εποχή μάλιστα που είχε αντιπάλους θρυλικά ονόματα της τέχνης... Δεν σταματάει εκεί όμως. Ακολουθούν και άλλες μεγάλες επιτυχίες, όπως ο ρόλος της στην ταινία "Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα" του Ντάντλει Νίκολς το 47' (κέρδισε το βραβείο Κοκτό), αλλά και η συμμετοχή της στο "Καίσαρ Βοργιάς" του Χένρι Κινγκ το 1949.

Η επιστροφή και το τέλος...

 Το 1952 είναι η χρονιά της επιστροφής στα πάτρια εδάφη. Η Παξινού ολοκληρωμένη ηθοποιός πλέον, αποφασίζει να συνεχίσει τις εμφανίσεις της με το Εθνικό Θέατρο με έναν μόνο σκοπό. Την αρχαία τραγωδία...

 Οι εμφανίσεις της σε Ηρώδειο και Επίδαυρο αφήνουν εποχή. Οι ερμηνείες της στους ρόλους της Εκάβης, της Ιοκάστης, της Φαίδρας, της Μήδειας, της Ηλέκτρας δίνουν σάρκα και οστά στα τραγικά αυτά πρόσωπα με ένα μοναδικό, καταδικό της τρόπο...  Ενδιάμεσα ακολουθούν άλλες δύο κινηματογραφικές επιτυχίες. Ο "Κύριος Αρκάντιν" του Όρσον Γουέλς (1955) και "Ο Ρόκο και τ' Αδέλφια του" (1960) του Βισκόντι! Η Παξινού συνεχίζει να παίζει και να μαγεύει και κάθε της εμφάνιση είναι ανώτερη της προηγούμενης. Έργα του Λόρκα, του Μπρεχτ και του Ίψεν ζωντανεύουν μέσα από το αριστουργηματικό της παίξιμο...

 Το 1969 μαθαίνει πως πάσχει από καρκίνο. Σφίγγει τα δόντια και συμμετέχει στην τελευταία της παράσταση το "Μάνα Κουράγιο. Το 1972 εμφανίζεται στο "σπίτι" της στο θέατρο Επιδαύρου, ως θεατής πλέον. Ένα εκκωφαντικό και ασταμάτητο χειροκρότημα κάνει το θέατρο να σείεται όταν το κοινό την αναγνωρίζει...  

 Στις 22 Φεβρουαρίου 1973 η Κατίνα Παξινού φεύγει άπο την ζωή, αφήνοντας ένα κενό που τελικά δεν καλύφθηκε ποτέ. Ανιδιοτελής, εργατική, ταλαντούχα και διεισδυτική, ήταν και παραμένει μια αέναη μορφή του παγκόσμιου πολιτισμού. Και αν η Τέχνη είναι η υπογραφή των πολιτισμών σε ένα κομμάτι χαρτί, τότε η Κατίνα Παξινού είναι σίγουρα η σφραγίδα της...

* Πηγή Βικιπαίδεια

4 σχόλια:

  1. καλημερα καλε μου φιλε!
    υπεροχο αφιερωμα για μια καλλιτεχνιδα ανεκτιμητης αξιας και προσφορας!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Μάκη καλημέρα. Μαγεμένη διάβασα το αφιέρωμα στη μεγάλη Παξινού, που ο Θεός αξίωσε άλλες γενιές, να τη ζήσουν και να τη δουν στο θέατρο. Εκείνο που κατάλαβα πάντως, είναι πως, ο ηθοποιός, όσο πιο τραυματικά βιώματα έχει στη ζωή του, τόσο πιο πολύ επηρεάζεται το ταλέντο του, αφού "παίζει" πια, βιωματικά... Καλημέρα και να είσαι καλά :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλημέρα Πέτρα! Συμφωνώ μαζί σου! Οι ηθοποιοί παίζουν βιωματικα... Όχι όλοι βέβαια και όχι σε όλα τα είδη. Το δράμα έχει την ικανότητα να βγάζει πολύ περισσότερο προς τα έξω τα βιώματα και τις εμπειρίες τους... Και εννοείται πως επηρρεάζονται όπως σωστά έγραψες! Η Παξινού, από όσα διάβασα και από την μικρή έρευνα που έκανα, έμπαινε στο πετσί κάθε ρόλου και ουσιαστικά τον πήγαινε και ένα βήμα πιο πέρα... Νομίζω όμως πως πέρα απο τα βιώματα, σημαντικό ρόλο έχει και η εσωτερική ανάγκη όσων ασχολούνται με αυτό το επάγγελμα, για να μάθουν, να νιώσουν και εν γένει να μεταμορφωθούν στον εκάστοτε χαρακτήρα που παίζουν... Ευχαριστώ για το ουσιαστικό σχόλιο. Σε φιλω!

      Διαγραφή

Αναγνώστες

Page translation