Πέμπτη 28 Σεπτεμβρίου 2017

Άλμπερτ Καμύ: Το παράλογο

 "Το συναίσθημα του παράλογου μπορεί να χτυπήσει στο πρόσωπο οποιονδήποτε άνθρωπο στη στροφή οποιουδήποτε δρόμου. Μέσα στην τρομερή του γύμνια, στο χωρίς λάμψη φως του, είναι ασύλληπτο.
 Αλλά αξίζει να σκεφτούμε πάνω σ’ αυτό. Μάλλον είναι αλήθεια το ότι ένας άνθρωπος μας μένει άγνωστος για πάντα, το ότι σ’ αυτόν υπάρχει κάτι για πάντα ακαθόριστο.

 Γνωρίζω όμως τους ανθρώπους πρακτικά και τους γνωρίζω απ’ τη συμπεριφορά τους, απ’ τις πράξεις τους, απ’ τις συνέπειες που έχει στη ζωή το πέρασμά τους. Με τον ίδιο τρόπο μπορώ να καθορίσω πρακτικά όλα τα ακαθόριστα συναισθήματα που η ανάλυση δε θα μπορούσε να έχει καμιά επίδραση πάνω τους, να τα εξετάσω πρακτικά, να σκεφτώ τις συνέπειές τους, να συλλάβω και να καταγράψω κάθε τους μορφή, δημιουργώντας έτσι τον κόσμο τους.

Καμιά φορά, οι μεγάλες πράξεις κι οι μεγάλες σκέψεις αρχίζουν κάπως αστεία. Τα μεγάλα έργα γεννιούνται συχνά στη στροφή κάποιου δρόμου ή στο καθάρισμα ενός καφενείου. Έτσι και με το παράλογο.
 Περισσότερο από κάθε άλλον, ο παράλογος κόσμος έχει τις ρίζες του σ’ αυτή την άθλια γέννηση. Όταν μερικές φορές, σε μια ερώτηση που αφορά τις σκέψεις σου απαντάς: «τίποτε», ίσως να προσποιείσαι.

 Οι αγαπημένες υπάρξεις το ξέρουν καλά. Αν όμως η απάντηση αυτή είναι ειλικρινής, αν εκφράζει αυτό το μοναδικό ψυχικό συναίσθημα της σιωπηλής ευγλωττίας που σπάζει την αλυσίδα των καθημερινών χειρονομιών ενώ η καρδιά ψάχνει μάταια να βρει τον κρίκο που θα την ξανασυνδέσει, τότε αυτό φαίνεται πως είναι το πρώτο σημάδι του παραλογισμού.

 Καμιά φορά τα σκηνικά καταρρέουν. Ξύπνημα, συγκοινωνία, τέσσερις ώρες γραφείο ή εργοστάσιο, γεύμα, συγκοινωνία, τέσσερις ώρες δουλειά, φαγητό, ύπνος και Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή και Σάββατο, αυτός ο κύκλος επαναλαμβάνεται εύκολα στον ίδιο ρυθμό τον περισσότερο καιρό.

 Μια μέρα όμως γεννιέται το «γιατί» κι όλα αρχίζουν σ’ αυτή την πληκτική κούραση. «Αρχίζουν», αυτό είναι ενδιαφέρον.  Στο τέλος μιας μηχανικής ζωής έρχεται η κούραση, την ίδια όμως στιγμή βάζει σε κίνηση τη συνείδηση. Τη σηκώνει απ’ τον ύπνο και προξενεί τη συνέχεια. 

 Η συνέχεια είναι η ασυνείδητη επιστροφή στην αλυσίδα ή η οριστική αφύπνιση. Στο τέλος της αφύπνησης βρίσκεται το αποτέλεσμα που φτάνει με τον καιρό: αυτοκτονία ή αναθεώρηση. Η κούραση κλείνει μέσα της κάτι το αποκαρδιωτικό. Εδώ, είμαι υποχρεωμένος να πω πως είναι καλή. Γιατί με τη συνείδηση αρχίζουν όλα και μονάχα αυτή αξίζει.
 Οι παρατηρήσεις αυτές δεν έχουν καμιά πρωτοτυπία. Είναι όμως φανερές: κι αυτό φτάνει γιατί μας δίνει την ευκαιρία να γνωρίσουμε καθολικά το παράλογο στις πηγές του. Με το «ενδιαφέρον» αρχίζουν όλα."

* Απόσπασμα από τον μύθο του Σίσυφου-Άλμπερτ Καμύ

5 σχόλια:

  1. Πολύ ενδιαφέρον απόσπασμα. Τελικά, το ότι δεν μπορούμε να γνωρίζουμε ολοκληρωτικά κάποιον, δεν διαφέρει και πολύ απ' το ότι δεν μπορούμε να γνωρίζουμε ολοκληρωτικά ούτε τον ίδιο μας τον εαυτό καλά-καλά, ε; Τρομακτικό κι ενδιαφέρον - ενδιαφέρον όσο δεν εφησυχαζόμαστε και προσπαθούμε να βλέπουμε τα διάφορα «γιατί» και να τα ταιριάζουμε μ' απαντήσεις.

    Την καλημέρα μου, Μάκη! :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Είναι όντως ένα πολύ ενδιαφέρον κομμάτι! Ολόκληρο το συγκεκριμένο βιβλίο είναι εξαιρετικό!
      Ο Καμύ πάντοτε βλέπει τα πράγματα με μια απίστευτη εμβάθυνση αλλά και τόσο απλοϊκά. Και αυτό τον κάνει ιδιαίτερο!
      Συμφωνώ με την σκέψη σου. Είναι ουσιαστικά παρακινητικό το να μπορούμε να καταλαβαίνουμε ποιοί είμαστε, ποιοί είναι οι άλλοι και τι είναι αυτό που ζούμε, ιδιαίτερα οταν αρχίζουμε και βαλτώνουμε. Τρομακτικές βέβαια είναι και οι αλήθειες που βγαίνουν στην επιφάνεια από ολη αυτή την διαδικασία... Καθώς επίσης είναι και μιά παγίδα. Γιατί άλλο καταλαβαίνω και άλλο νομίζω πως καταλαβαίνω...

      Καλημέρα Lysippe, σε ευχαριστώ για το σχόλιο!

      Διαγραφή
  2. Το βιβλίο το διάβασα το 1993. Δούλευα σε βιβλιοπωλείο κι είναι από τα βιβλία που θυμάμαι ότι διάβασα....δουλεύοντας!
    Τον Καμύ χρόνια μετά, τον αντιπάθησα στον Ξένο του!
    Ο μύθος του Σίσυφου όμως είναι εξαιρετικό βιβλίο -μικρό αλλά θαυματουργό. Γιατί οι προβληματισμοί του και οι συμβολισμοί του είναι πιο επίκαιροι από ποτέ!
    Στο σχόλιο της Λυσίππης να πω ότι εμένα δεν μου προκαλεί καμία έκπληξη το ότι δεν μπορούμε να γνωρίζουμε ολοκληρωτικά ούτε καν τον εαυτό μας! Και είναι βλάκες για μένα το λιγότερο όσοι υποστηρίζουν ότι ξέρουν πολύ καλά τον εαυτό τους!
    Αλήθεια... δεν έχεις μείνει έκπληκτος ποτέ Μάκη από σένα ; Δεν ανακαλύπτεις διαρκώς πράγματα που δεν πίστευες ότι υπήρχαν;
    Πρέπει να γυμνωθούμε για να γνωριστούμε και οι άνθρωποι δεν τολμούν το ξεγύμνωνα ούτε στα δικά τους μάτια! Πονάει! Πιο εύκολη είναι η φυγή. Ή ακόμα και η επανάληψη του γνωστού! Άντε, πάμε να σύρουμε τώρα τον βράχο μας!

    υγ: καλό ξημέρωμα!


    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. ξεγύμνωμα*
      (έπαιξα λίγο με το θέμα του Συμποσίου! Για να μην ξεχνιόμαστε!
      Α! Μην χάσεις προσεχώς το Γυμνό μου μονόπρακτο! ☺)
      Φιλιά!

      Διαγραφή
    2. Χμμμ η αλήθεια είναι πως πολλές φορές μένω έκπληκτος απο τον εαυτό μου. Και η αλήθεια ειναι τις περισσοτερες στα αρνητικα. Δεν ξέρω γιατί. Ξέρω όμως οτι με ενοχλεί. Οτι και αν σημαίνει αυτό.

      Ισως ολο αυτό έχει να κάνει με το τι είμαστε έτοιμοι να δεχτούμε και τι όχι. Θέλω να πω, πως η ανακάλυψη του εατού μας δεν είναι δα και το πιό εύκολο πράγμα στον κόσμο. Και λόγω αυτού διαλέγουμε πάντοτε την έυκολη οδό. Δυστυχώς.

      Υ.Γ. Ωραία η ιστορία της γνωριμίας σου με το, όντως εξαιρετικό, βιβλίο του Καμύ.

      ΥΓ2 Είναι δυνατόν να χάσω το μονόπρακτο σου?Και μάλιστα Γυμνό?
      Πάλι καλά που δεν συμμετέχεις στο Συμπόσιο λέω εγώ (δεν θα γινοτανε βέβαια θα υπήρχε... ασυμβίβαστο-χαχα), γιατί θα άνηκες στο club των πρώτων θέσεων εύκολαααα... Σε φιλώ, καλό ξημέρωμα!

      Διαγραφή

Αναγνώστες

Page translation