Σάββατο 22 Αυγούστου 2020

Και τώρα τι κάνουμε με τόση ευτυχία;

 Ο Άλμπερ Καμύ έχει γράψει το εξής: "Κανείς δεν είναι ελεύθερος όσο υπάρχουν δυστυχίες". Και εγώ δεν είμαι κάποιος σπουδαίος, αλλά αν ας πουμε αντιτείνω ένα άλλο ερώτημα; Νιώθουμε ελεύθεροι όταν είμαστε ευτυχισμένοι; Μπορούμε να διαχειριστούμε μεγάλες δόσεις χαράς; Μας φοβίζει κάτι στην ευτυχία; 

  Σε αντίστοιχο παλαιότερο κείμενο μου, έγραφα για τον φόβο της χαράς. Εδώ θέλω να το πάω ένα βήμα παρακάτω και να ψάξω τα γιατί αυτής της αταίριαστής κατάστασης.
Στην πραγματικότητα όμως, πιστεύω πως ευτυχία και δυστυχία είναι δύο αλληλένδετες έννοιες. Αντίθετες αλλά τόσο ίδιες, σχετικές και παράταιρες. Όπως οι διακυμάνσεις στη ίδια μας την ζωή.

 Σε μια καθημερινότητα που δεν σου αφήνει πολλα περιθώρια για να ονειρεύεσαι και να δημιουργείς, που σε σκλαβώνει και σε κάνει δέσμιο των φόβων και των παθών σου, οι μικρές και ξαφνικές δόσεις ευτυχίας (δεν το συζητάω για τις μεγάλες γιατί εκεί χάνεται άμεσα ο έλεγχος) σε γεμίζουν με προβληματισμό και φοβίες.

 Σε μεταμορφώνουν κυριολεκτικά σε έναν άλλο άνθρωπο, που μοιάζει ξένος και άγνωστος. Αναρωτιέσαι πως έκρυβες μέσα σου τόσα πράγματα και συναισθήματα. Ταυτόχρονα όμως βγαίνουν στην επιφάνεια και οι ανασφάλειες σου. Χάνεις την ψυχραιμία και τον έλεγχο της σκέψης σου. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό, αν όμως έχεις ανθρώπους δίπλα σου που θα σε βοηθήσουν να το διαχειριστείς.

 Το ίδιο αυμβαίνει και όταν δυστυχείς. Μόνο που υπάρχει μια τεράστια, χαώδης διαφορά. Στις λύπες συνήθως υπάρχει κάποιος να σου κρατήσει το χέρι. Στις χαρές σου όμως, λίγοι είναι εκείνοι που πραγματικά χαίρονται μαζί σου και είναι δίπλα σου. Πολλοί το κάνουν γιατί πρέπει, λόγω συγγένειας, λόγω φιλίας, λόγω των καταστάσεων που το υπαγορεύουν, αλλά ελάχιστοι είναι αυτοί που το νιώθουν με όλη τους την καρδιά. Ο λόγος είναι απλός και προέρχεται από τα βάθη των αιώνων. Ο άνθρωπος ζηλεύει τον συνάνθρωπο του. Τον φθονεί και τελικά τον μέμφεται.

Εκεί λοιπόν είναι που χάνουμε την μπάλα. Συνειδητοποιούμε ότι η ευτυχία που περιμέναμε να έρθει και τελικά μας χτύπησε την πόρτα μετά από τόσο κόπο και προσπάθεια, ήρθε αλλά μοναχή της. Ήρθε για να μας υπενθυμίσει ότι δεν πρέπει να είναι αυτοσκοπός η κατάκτηση της αλλά η ουσία της αξίας της.

  Πραγματικά ευτυχισμένοι νιώθουμε μόνο όταν η χαρά μας έχει να κάνει με την χαρά των άλλων ανθρώπων και την βελτίωση της ζωής τους, κάτι που έχει άμεσο αντίκτυπο και στην δική μας ζωή. Αν δεν μπορέσουμε να κατανοήσουμε αυτό το τόσο απλό και λιτό χαρακτηριστικό της, τότε κάθε φορά που θα έρχεται θα μας γεμίζει τρόμο και άγχος.

 Ο φόβος της απώλειας, υλικής η φυσικής, είναι ένα ακόμη σημείο που παίζει τον ρόλο του στην λανθασμένη διαχείριση της ευτυχίας. 

 Όταν η χαρά που βιώνουμε έχει να κάνει με κάποιον δικό μας άνθρωπό η με κάποια κατάκτηση  σε εργασιακό και προσωπικό επίπεδο, ή ακόμη και με την απόκτηση υλικών αγαθών, η σκέψη και μόνο ότι αυτό που μας κάνει ευτυχισμένους μπορεί να χαθεί κάποια στιγμή, μας βραχυκυκλώνει. Μας μπερδεύει και στο τέλος μας εγκλωβίζει σε έναν δαιδαλώδες λαβύρινθο ατέρμονων σκέψεων. 

 Λύση δεν ξέρω αν υπάρχει για αυτό. Κυρίως γιατί η ανθρώπινη φύση μας είναι εύθραυστη, ευαίσθητη και περίεργη. Ξέρω όμως τι μπορεί να απλοποιήσει τα πράγματα. Η πίστη και η πεποίθηση ότι στο μεγαλύτερο ποσοστό του συνόλου των όσων μας συμβαίνουν, την ευθύνη την έχουμε εμείς, θα βοηθήσει να διαγράψουμε από το μυαλό μας καταστάσεις τις οποίες θεωρούμε δεδομένες, ξεκινώντας να κάνουμε ένα βήμα την φορά. Ανοιχτοί σε νέες ιδέες, που θα σέβονται και θα λογαριάζουν τις λεπτομέρειες που τελικά κάνουν την διαφορά.

 Η αποδοχή της φύσης και της μεταβαλλόμενης ψυχοσύνθεσης μας, είναι επιπροσθέτως κάτι που θα βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση. Άλλωστε, τίποτα δεν είναι απόλυτο και δεδομένο στη ζωή μας. Και το νόμισμα έχει πάντα δύο όψεις.  Το λίγα και καλά ισχύει συνήθως, σε μια ζωή γεμάτη ανούσια κατανάλωση με ατελείωτα κυνήγια υλικών αγαθών...

 Και όπως αναφέρει και ο Δημόκριτος: "Ευτυχισμένος αυτός που με λίγα πράγματα είναι χαρούμενος και δυστυχισμένος εκείνος που έχοντας πολλά πράγματα, δεν μπορεί να χαρεί..." Αν το καταφέρουμε αυτό, η ευτυχία θα μας βρει χωρίς αλλά, πρέπει και ίσως...

8 σχόλια:

  1. Γιατί και σε τούτη την επιδημία του φόβου, η διατήρηση της όποιας ευτυχίας, είναι προσωπική μας ευθύνη. Σοφά τα λόγια σου Μάκη και μακάρι να κρατήσουμε ως επιστέγασμα τη φράση σου:
    "Το λίγα και καλά ισχύει συνήθως, σε μια ζωή γεμάτη ανούσια κατανάλωση με ατελείωτα κυνήγια υλικών αγαθών..."
    Κάθε ευτυχία σού εύχομαι, εσύ προφανώς και ξέρεις την τέχνη της αυτάρκειας και της αλληλεγγύης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Μαρία. Βαριά και γεμάτη ευθύνες η αποδοχή της γνώσης για την αυτάρκεια και την αλληλεγγύη. Αυτό που με σιγουριά μπορώ να πως όμως, είναι πως προσπαθώ.
      Και πως για έναν περίεργο λόγο, το να μπορώ να... συμβουλεύω άλλους, να τους δείχνω με απλό τρόπο τον δρόμο προς μια καλύτερη κατάσταση, είναι κάτι που μου βγαίνει πολύ πιο εύκολα.

      Οι δυσκολίες έρχονται συνήθως οταν πρέπει να εφαρμόσουμε στον εαυτό μας τις αλλαγές που απαιτούνται. Γιατί ενώ σχεδόν όλοι μας γνωρίζουμε τι πρέπει να κάνουμε, όταν έρχεται η ώρα των αποφάσεων κάπου το... χάνουμε!

      Σε ευχαριστώ πολύ για το σχόλιο!

      Διαγραφή
  2. Φιλοσοφικού επιπέδου οι στοχασμοί σου, Μάκη μου και μακάρι να είχαμε εκπαιδευτεί από μικροί να στοχαζόμαστε φιλοσοφικά, για πολλούς και ευνόητους λόγους. Με το θέμα της ευτυχίας καταπιάστηκαν από αρχαιοτάτων χρόνων οι άνθρωποι,διέπρεψαν οι φιλόσοφοι, ντόπιοι και ξένοι στο θέμα, και εκεί που καταλήγουν όλοι είναι στα γνωστά που Σωκράτης, Ιησούς και Βούδας τα 'παν αιώνες πριν: όσα λιγότερα έχεις τόσο πιο ελεύθερος, τόσο λιγότερες σκοτούρες, τόσες περισσότερες πιθανότητες να νιώσεις γαλήνη και ευτυχισμένες στιγμές. Ομοίως, όταν έχεις αγαπημένους γύρω σου είναι λογικό να αναπτύσσονται αισθήματα φόβου και αγωνίας γι' αυτούς και κάπως έτσι καταλήγεις να χάνεις την ηρεμία σου αλλά και πολλές ελευθερίες σου!

    Η αυτάρκεια είναι ζητούμενο και το μόνο που σε απαλάσσει από πολλά προβλήματα που έχεις όταν είσαι εξαρτημένος από υλικά ή δεσμούς.

    Η αυτάρκεια όμως είναι και δίκοπο μαχαίρι. Ιδίως όσον αφορά τις σχέσεις. Υπάρχει τίμημα και στις δύο πλευρές.

    Νομίζω πως ελάχιστοι πραγματικά άνθρωποι στην ιστορία της ανθρωπότητας κατάφεραν να είναι απόλυτα ξεκομμένοι από κάθε είδους εξαρτήσεις και να απολαμβάνουν απόλυτη ελευθερία ή και ευτυχία.
    Εμείς θα συνεχίσουμε να παλαντζάρουμε κάπου στο μέσον και μακάρι δηλαδή να πετύχουμε να είμαστε και εκεί, κάπου στο μέσον, γιατί συνηθίζουμε, οι άνθρωποι, να χάνουμε το μέτρο...

    υγ: Εύχομαι να μπορούμε να φιλοσοφούμε. Το μόνο που θα μας σώσει από τον καταναλωτισμό και τις άγριες συνέπειες του!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αυτό με το μέτρο ξαναπές το! Συμφωνώ σε κάθε σου λέξη Αριστέα μου. Είναι πολύ δύσκολο για τον άνθρωπο με τον τρόπο που ζει και σκέφτεται, να βρίσκεται ακόμα και στο μέσον.

      Από την άλλη η απλότητα της λύσης που βρίσκεται πάντοτε μπροστά στα μάτια μας με κανει να ευελπιστώ πως κάποια στιγμή θα βαδίσουμε και αυτόν τοον δρόμο.

      Νομίζω πως η αίσθηση ελευθερίας πυο θα νιώσουμε εκείνη την στιγμή, δεν θα συγκρίνεται με κανένα άλλο συναίσθημα.

      Το υστερόγραφο σου, είναι ένα βήμα προς την σωστή κατεύθυνση. Σε ευχαριστώ πολύ!

      Διαγραφή
  3. Να λοιπόν που η επιστροφή σου εδώ στο μπλογκ έρχεται να κουβαλήσει έναν μεγάλο προβληματισμό. Φορτωμένο λίγο με έναν συνδυασμό χαρμολύπης και ελαφράς μελαγχολίας που, κάπου στο βάθος, γίνεται λίγο πιο δυνατή.
    Το συναίσθημα να μην μπορείς να χαρείς τη "χαρά" είναι άκρως επώδυνο Μάκη. Είναι μια γάγγραινα που σιγοτρώει τα σωθικά μας και μην σου πω ότι αποτελεί και κάτι σαν κατάρα.
    Το ξέρω αυτό το συναίσθημα φίλε. Είναι πολύ άσχημο, βασανιστικό. Σε τρώει σιγά σιγά, σε διαβρώνει.
    Γιατί όμως; Τι είναι αυτό που σε κάνει να φοβάσαι να χαρείς;
    Συνήθως είναι αυτό που λέμε "επιρροή στο κακό". Όταν σε κυνηγάει μια γκίνια να το πω λαϊκά τότε πολύ εύκολα φλερτάρεις με την ιδέα ότι η χαρά "δεν σε θέλει".
    Αυτό είναι το ...εύκολο όμως. Είναι διαχειρίσιμο.
    Το δύσκολο είναι ο φόβος, το σφίξιμο, η προκατάληψη. Αυτό είναι αρρώστια. Το να μην αφήνεσαι στη χαρά, το να την φοβάσαι, αποτελεί όνειδος. Και εκεί θέλει δουλειά μέσα μας.

    Ακόμα σπουδαίο είναι το ζήτημα της διαχείρισης της απώλειας.

    Μάκη, πολύ γόνιμη η φιλοσοφική σου διάθεση. Και όπως πάντα ποιοτική αγαπητέ φίλε. Να είσαι καλά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γιάννη πιο σωστή λέξη θεωρώ πως δεν θα μπορούσες να βρεις φίλε. Κατάρα. Αυτό ακριβώς σκέφτομαι και γω όταν βιώνω αυτή την κατάσταση.

      Το να μη μπορεί να χαρείς όπως πρέπει με την χαρά, είναι μια γάγγραινα όπως εύστοχα έγραψες.

      Και ναι σίγουρα απαιτεί δουλειά μέσα μας. Ουσιαστική δουλειά. Θα πρέπει να βρούμε τρόπο να το διαχειριστούμε.

      Γιατι όπως έγραψα και παραπάνω στη Μαρία και στην Αριστέα, όταν καταφέρνουμε να αλλάζουμε κομμάτια του εαυτού μας, που λειτουργούσαν λάθος και ήταν εμφανές από το αποτέλεσμα κάθε φορά, τότε θα έχουμε κάνει ένα βήμα προς την λύση του προβλήματος.

      Ευχαριστώ για το σχόλιο φίλε!

      Διαγραφή
  4. Άβυσσος πραγματικά.
    Εγώ τελικά κατάλαβα πως πρέπει να δουλέψω πολύ με τον εαυτό μου για να τα βρω μαζί του και να νιώσω ευτυχισμένη. Και αυτό είναι κάτι που πρέπει να το τροφοδοτείς καθημερινά. Να σκέφτεσαι, να αναλύεις ή κάποιες φορές να τα αφήσεις τα πράγματα ως έχουν και να μην τα πολυζορίζεις. Αν το αφήσεις, σε παρασέρνει και σε αφήνει.
    Πολύ δουλειά!
    Καλημέρα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Στην πραγματικότητα, σε αυτό που αναφέρεις για την... δουλειά που πρέπει να κάνουμε με τον εαυτό μας, σε καθημερινή βάση, κρύβεται όλο το... ζουμί της υπόθεσης.

      Θα πρέπει όντως ανάλογα εμ την περίσταση να είμαστε προσαρμοστικοί και να μην έχουμε μια σταθερή φόρμα στο μυαλό μας για το πως λειτουυργούν τα πράγματα.


      Σίγουρα δεν είναι εύκολο για κανέναν. Στάνταρ όμως δεν είναι και απίθανο να συμβεί.

      Καλημέρα Μαρία, σε ευχαριστώ για το σχόλιο!

      Διαγραφή

Αναγνώστες

Page translation