Παρασκευή 25 Φεβρουαρίου 2022

Τάσος Λειβαδίτης: "Ο άνθρωπος με το ταμπούρλο..."

Πρόσωπα με κράνη
πρόσωπα από στάχτη
πρόσωπα δίχως ουρανό
πρόσωπα δίχως πρόσωπο
χτυπάνε τις αρβύλες τους
να μην ακούνε την καρδιά τους
σφίγγονται στη ζωστήρα τους
για να μη σωριαστούν
τους λένε για πατρίδα
μα δε φτάνει να ζεσταθούνε
τους δώσαν έν ΄αυτόματο
για να φοβούνται να πεθάνουν.

"Απόψε λέμε να σου γράψουμε, μάνα
μήπως ακούσουμε τη βροχή
να περπατάει με τα λειωμένα σου τσόκαρα
μήπως δούμε το χαμόγελό σου
να κρέμεται σαν παγούρι πάνω απ’ τη δίψα μας.
Μας ταΐζουν σάπιες πατάτες: μην ανησυχείς
μας βρίζουν και μας χτυπάνε: να μας αγαπάς
ίσως να μη γυρίσουμε –εσύ ν’ ανάψεις τη λάμπα, μάνα,
θάρθουν άλλοι..."
 


 
 "Πόσοι άνθρωποι απόψε σέρνονται στο σκοτάδι
μεταφέρουν πυρομαχικά ανατινάζουν τις γέφυρες
βάζουν μεγάλες φωτιές
προδίνουν
πόσοι άνθρωποι απόψε αυτήν την ώρα
πεθαίνουν μες στη νύχτα σιωπηλά
ζωή ζωή
σ’ ακούμε να σε ποδοπατάνε μες στη νύχτα
σ’ ακούμε μέσα στο σκοτάδι να φωνάζεις βοήθεια
α, ζωή, στη μια γωνιά σε ντουφεκίζουν
και στην άλλη σηκώνεσαι ξανά και τραγουδάς
μ’ ακόμα πιο δυνατή τη φωνή σου…"

 


 
"Γέρασε η μάνα σου σφουγγαρίζοντας τις σκάλες των
υπουργείων
το βράδυ σταματάει στη γωνιά
κι αγοράζει λίγα κάρβουνα απ' το καρότσι του πατέρα μου
κοιτάζονται μια στιγμή και χαμογελάνε
την ώρα που εσύ γεμίζεις τ' όπλο σου
κ' ετοιμάζεσαι να με σκοτώσεις.
Βασίλεψαν τα πρωινά σου μάτια πίσω από ένα κράνος
άλλαξες τα παιδικά σου χέρια μ' ένα σκληρό ντουφέκι
πεινάμε κ' οι δυο για ένα χαμόγελο
και μια μπουκιά ήσυχο ύπνο..."
 
 

 
"Αν γυρίσω δε θάχουμε λάμπα, δε θάχουμε που
ν' ακουμπήσουμε τ' όνειρό μας.
Θα καθόμαστε αμίλητοι.
Κι όταν θα θέλω να σε κοιτάξω
σαν ένα σύννεφο θα σκεπάζει τα μάτια μου
η τρύπια αρβύλα του συντρόφου που αρνήθηκα.
Να μ' αγαπάς.
Κι όταν κάποτε ξαναγυρίσω
βαστώντας σαν ένα μεγάλο μπόγο την καρδιά μου
θα καθήσουμε στα φαγωμένα σκαλοπάτια.
Δεν σ' αρέσουν πια τα ροζιασμένα μου χέρια - θα πω.
Θα χαμογελάσεις και θα σφίξεις τα χέρια μου.
Εν’ άστρο θα κουδουνίσει στο βρεγμένο ουρανό.
Μπορεί
και να κλάψω..."
 
 
 
* Αποσπάσματα απο το αντιπολεμικό βιβλίο του Τάσου Λειβαδίτη "Ο άνθρωπος με το ταμπούρλο (1956).
 
 
 ΥΓ. Δεν ήθελα να γράψω για αυτήν την θηριωδία που εξελίσσεται στην Ουκρανία. Έχω βαρεθεί να διαβάζω τα αυτονόητα για τον παραλογισμό που ζούμε αυτές τις μέρες. Δεν ξέρω αν έχει ουσία να γράφεις κάτι όταν σκοτώνονται άνθρωποι.  Είναι σίγουρο ότι αυτός ο κόσμος δεν θα αλλάξει ποτέ. Είναι σίγουρο ότι ο νόμος του ισχύρου κάνει αυτή την Γη να γυρίζει τελικά. Ειδάλλως θα έπρεπε να έχει σταματήσει απο μόνη της να τυραννιέται και να μας τυραννάει. 
 
 Δε νομίζω ότι μπορεί να σταματήσει πλέον ο κατήφορος της ανθρωπότητας. Δεν περίμενα αυτό το μακελειό για να το συμπεράνω. Πάντα λέμε η ελπίδα, η αγάπη, η ανθρωπιά το ένα, το άλλο. Και πάντα καταλήγουμε στα ίδια σκατά. Για ένα καλό, μύρια κακά. Προφανώς όλα γίνονται για έναν ανεξήγητο λόγο. Γι'αυτό είμαστε ακόμα εδώ. Δείτε το και ως αιώνια τιμωρία. Για ένα πλάσμα, τον άνθρωπο, που για όμορφα ξεκίνησε και κατέληξε να κατασπαράζει τις ίδιες του τις σάρκες...

ΥΓ2. Τα σοφά λόγια ενός τεράστιου ποιητή που έζησε την εσχατιά της ανθρώπινης φύσης, τον πόλεμο, είναι πιο επίκαιρα απο ποτέ...
Πρόσωπα με κράνη
πρόσωπα από στάχτη
πρόσωπα δίχως ουρανό
πρόσωπα δίχως πρόσωπο
χτυπάνε τις αρβύλες τους
να μην ακούνε την καρδιά τους
σφίγγονται στη ζωστήρα τους
για να μη σωριαστούν
τους λένε για πατρίδα
μα δε φτάνει να ζεσταθούνε
τους δώσαν έν ΄αυτόματο
για να φοβούνται να πεθάνουν.
Πρόσωπα με κράνη
πρόσωπα από στάχτη
πρόσωπα δίχως ουρανό
πρόσωπα δίχως πρόσωπο
χτυπάνε τις αρβύλες τους
να μην ακούνε την καρδιά τους
σφίγγονται στη ζωστήρα τους
για να μη σωριαστούν
τους λένε για πατρίδα
μα δε φτάνει να ζεσταθούνε
τους δώσαν έν ΄αυτόματο
για να φοβούνται να πεθάνουν.

8 σχόλια:

  1. Προφανώς όλα γίνονται για έναν ανεξήγητο λόγο. Γι'αυτό είμαστε ακόμα εδώ. Δείτε το και ως αιώνια τιμωρία. Για ένα πλάσμα, τον άνθρωπο, που για όμορφα ξεκίνησε και κατέληξε να κατασπαράζει τις ίδιες του τις σάρκες...
    TA ΕΙΠΕΣ ΟΛΑ ΜΑΚΗ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Χαρά!
      Νομίζω πως αυτή η σκέψη βρίσκει σύμφωνους εκατομμύρια ανθρώπους που σκέφτονται με γνωμονα την ανθρωπιά και την λογική. Δυστυχώς αυτοί που κυβερνάνε τον κόσμο δεν ανήκουν σε αυτους...

      Διαγραφή
  2. Πραγματικά τα είπες όλα διαλέγοντας για ακόμα μια φορά ένα εξαιρετικό απόσπασμα του λατρεμένου Λειβαδίτη.

    "Δεν ξέρω αν έχει ουσία να γράφεις κάτι όταν σκοτώνονται άνθρωποι." νομίζω πως αν σταματήσουμε να γράφουμε, έχουμε κιόλας παραδοθεί.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ξέρεις, είναι εμφανές άλλωστε, ότι τον λατρεύω.

      Ειδικά αυτό του το βιβλίο περιγράφει τόσο γλαφυρά την φρίκη του πολέμου...

      Συμφωνώ εν μέρει με την τελευταία σου πρόταση, αλλά αν ήξερα ότι όλα αυτά που γράφτηκαν η γράφονται για τον παραλογισμό των πολέμων από την αρχη αυτού του κόσμου, απέτρεψαν έστω και έναν, τότε θα συμφωνούσαν ολοκληρωτικά. Ειλικρινά με αυτά που γίνονται στον κόσμο εδώ και δεκαετίες αμφιβάλλω...

      Διαγραφή
  3. Η επιλογή των στίχων ενός μεγάλου στοχαστή σε συνδυασμό με όσα γίνονται τούτες τις μέρες.
    Ζούμε στους χρόνους του πετρελαίου, της πράσινης ενέργειας και των αγωγών αερίου. Όπως παλιά το χρυσάφι ακόνιζε τα μυαλά των αρχόντων έτσι και σήμερα, χιλιάδες άπειρα χρόνια μετά, το ίδιο μονοπάτι.
    Σαν να μην άλλαξε τίποτα. Σαν όλα να είναι τα ίδια απλά με διαφορετικά ρούχα και εργαλεία.
    Μάκη φίλε μου, η ευαισθησία σου πάντα παρούσα.
    Ας ελπίσουμε αλλά και ας κινηθούμε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γιάννη πόσο συμφωνώ ρε φίλε με ότι γράφεις. Για άλλη μια φορά αναλυτικός και για μένα to the point.

      Διαφορετικά ρούχα και εργαλεία. Αρχίζω πραγματικά να αναπολώ τους παλιούς ηγέτες. Δεν ξέρω αν φαίνεται διφορούμενο η περίεργο, μιας και παλαιότερα γίνονται πόλεμοι και σφαγές, αλλά πιστεύω ότι είχαν ένα κάποιο ήθος, μια κάποια λογική. Όχι ολοι. Και όχι πάντα βεβαια...

      Διαγραφή
  4. Διάλεξες ένα σπουδαίο απόσπασμα που συμπληρώνει τις εικόνες της φρίκης. Τι κι αν πέρασαν τόσα χρόνια από τότε που το έγραψε... Ίδιος ο σπαραγμός, οι οιμωγές και το αίμα αθώων που θα ρέει στον αιώνα τον άπαντα. Αχ μωρέ Μάκη...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μαρια μου θα σου πω κάτι με απόλυτη ειλικρίνεια. Το πιστεύεις ότι δεν δυσκολεύτηκαν καθόλου να ταιριάξω τις εικόνες με τους στίχους του Λειβαδίτη;

      Δυστυχώς. Μα ευτυχώς κιόλας. Όχι γιατί αυτός ο σπουδαίος ποιητής έγραψε για τον πόλεμο και άλλαξε κάτι πρακτικά. Το ανέφερα και πιο πάνω στην Κατερίνα. Δυστυχώς τα νήματα τα κινούν οι ισχυροί...
      Αλλά για τους ανθρώπους που υποφέρουν, τέτοια γραπτά είναι βάλσαμο στους άγριους καιρούς που ζούμε...

      Διαγραφή

Αναγνώστες

Page translation